کمیسیون ماده 100 شهرداری چیست؟

کمیسیون ماده 100 شهرداری چیست؟

در ابتدا به تعریف کمیسیون ماده 100 شهرداری می پردازیم که حتماً تا الان بارها به گوش تان خورده است. وظیفه کمیسیون ماده 100 قانون شهرداری، رسیدگی به تخلفات ساختمانی است یعنی هر شخصی که در هنگام ساخت ساختمان‌ مرتکب تخلف شود، این تخلف در کمیسیون ماده 100 رسیدگی می‌شود.

در حقیقت مهم‌ترین اهرم فشار قانونی شهرداری‌ها برای کنترل، پیشگیری و برخورد با تخلفات ساختمانی همین کمیسیون ماده 100 می‌باشد.

مقاله های زیر را مطالعه کنید :

تفاوت بین عرصه و اعیان در آپارتمان چیست؟

شناسنامه فنی ساختمان چیست؟

خیار تدلیس چیست؟

کمیسیون ماده ۱۰۰ شهرداری‌ها، یکی از مراجع اختصاصی خارج از ارگان دادگستری است که شخصیت حقوقی جداگانه‌ای از شهرداری دارد، ولی در اداره شهرداری مستقر است. کمیسیون ماده 100 جزو کمیسیون‌ های اداری است که در رابطه با قوانین شهرداری فالیت می کند ولی دارای شخصیت حقوقی کاملاً مستقل و مجزا از شهرداری است.

به عبارتی دیگر اگر شخصی در امر ساخت ‌و ساز مرتکب خلافی شود، شهرداری حق تخریب یا اخذ جریمه از مالک را ندارد و فقط می‌تواند جلوی عملیات ساخت‌ و ساز را بگیرد، اما باید سریعاً پرونده را به کمیسیون ماده ۱۰۰ ارجاع دهد تا کمیسیون پس از رسیدگی تصمیم بگیرد که با متخلف چه برخوردی بکند.

تخلفاتی که پرونده آنها باید در کمیسیون ماده ۱۰۰ مورد رسیدگی قرار می گیرد، عبارتند از :

احداث ساختمان بدون پروانه یا مجوز یا احداث آن خارج از پروانه یا مازاد بر آن
عدم احداث پارکینگ برای ساختمان های جدید یا غیرقابل استفاده بودن پارکینگ

تجاوز به معابر شهری

استحکام نداشتن بنا یا عدم رعایت ضوابط فنی، بهداشتی و شهرسازی در احداث ساختمان
تغییر کاربری غیرمجاز مثلاً ملک مسکونی را تبدیل به ملک تجاری یا مغازه کند و یا برعکس.

تخلف مهندس ناظر ساختمان

اعضای تشکیل دهنده کمیسیون ماده 100 شهرداری متشکل از نمایندگان وزارت کشور، دادگستری، نماینده شورای اسلامی و نماینده شهرداری می باشد.
البته نماینده شهرداری در این کمیسیون حق رای ندارد و تنها برای بيان توضیحات در محل جلسه حاضر می‌گردد.
تبصره‌ های ماده 100 قانون شهرداری‌ شامل چه مواردی می شوند؟

کمیسیون ماده ۱۰۰ قانون شهرداری‌ از ۱۱ تبصره به شرح ذیل تشکیل شده‌است.  

تبصره 1: در مواردی كه از لحاظ اصول شهرسازی يا فنی يا بهداشتی، تخریب تأسيسات و بناها خلاف مشخصات مندرج در پروانه باشد يا بدون پروانه شهرداری، ساختمان احداث شده باشد، موضوع به کمیسیون ماده 100 ارجاع می گردد. كميسيون پس از وصول پرونده به مالک اعلام می‌كند كه ظرف ده روز توضيحات خود را به صورت کتبی ارسال کند. پس ازسپری شدن مدت مذكور كميسيون موظف است ظرف مدت يک ماه، موضوع را با حضور نماينده شهرداری، بررسی کرده و تصميم نهایی بگیرد.
در مواردی كه شهرداری از ادامه ساختمان بدون پروانه يا مخالف مفاد پروانه جلوگيری می‌كند، وظیفه دارد حداكثر ظرف يک هفته از تاريخ جلوگيری، موضوع را در كميسيون مذكور مطرح كند، در غير اين صورت كميسيون به درخواست مالک به موضوع رسيدگي می کند.
در صورتی كه تصميم كميسيون بر تخریب تمام يا قسمتي از ساختمان باشد، مهلت مناسبی کمتر از دو ماه، تعيين مي‌شود. اگر مالک ساختمان درمهلت مقرر اقدام به تخریب بنا نكند،  شهرداری رأساً اقدام كرده و هزينه تخریب را طبق مقررات از مالک دريافت می کند.

تبصره 2: در حالتی که اضافات بر خلاف مفاد پروانه ساختمانی در بخش مسکونی باشد و تخریب آن ضرورت نداشته باشد، رای به جریمه از یک دوم ارزش ملک تا 3 برابر برای هر متر مربع صادر می‌گردد. اگر ذینفع جریمه را پرداخت نکند، شهرداری موظف است پرونده را به کمیسیون ارجاع و تقاضای تخریب کند و کمیسیون نیز رای مذکور را صادر می نماید.

تبصره 3: در مورد اضافات املاک تجاری خلاف مواد پروانه ساختمانی، از دو تا چهار برابر ارزش معاملاتی به ازای هر مترمربع جریمه صادر می‌گردد. در صورتي كه ذينفع از پرداخت جريمه خودداری كند شهرداری موظف است دوباره پروانه را به همان كميسيون ارجاع و تقاضای صدور رأی تخريب كند.

تبصره 4: در خصوص بنای ساختمان بدون اخذ مجوز از شهرداری، در صورت رعایت اصول فنی شهرسازی و بهداشتی، كميسيون می‌تواند با صدور رأی اخذ جريمه به ازای هر مترمربع ساخت و ساز بدون مجوز، يک دهم ارزش معاملاتی ساختمان يا يک پنجم ارزش سرقفلي ساختمان، در صورتي كه ساختمان ارزش دريافت سرقفلی داشته باشد، هركدام كه مبلغ آن بيش‌تر است از ذي نفع اخذ كند. برای اضافه بنای مضاف بر تراكم مجاز بر اساس مفاد تبصره‌های 2 و 3 عمل خواهد شد.

تبصره 5: در موارد عدم احداث پارکینگ یا غیرقابل استفاده بودن آن و یا عدم امکان اصلاح آن، کمیسیون می‌تواند از یک برابر تا دو برابر ارزش معاملاتی برای هر مترمربع جریمه کند.

تبصره 6: از آن جایی که ساختمان ها نباید به معابر عمومی تجاوز کنند، شهرداری موظف است در صورت این رویداد از ادامه ساخت و ساز جلوگیری و پرونده را به کمیسیون ماده 100 ارجاع نماید. در سایر موارد تخلف مانند عدم استحکام بنا، عدم رعایت اصول فنی و بهداشتی و شهرسازی در ساختمان رسیدگی به موضوع در صلاحیت کمیسیون‌های ماده ۱۰۰ و طبق رای ایشان است.

تبصره 7: مهندسان ناظر ساختمانی موظف هستند نسبت به عملیات اجرایی ساختمانی که مسئولیت آن را قبول کرده اند ، از لحاظ انطباق ساختمان با مشخصات مندرج در پروانه و نقشه‌ها و محاسبات فنی آن، به طور مستمر نظارت کرده و در پایان کار مطابقت ساختمان با پروانه، نقشه و محاسبات فنی را گواهی کنند.

تبصره 8: دفاتر اسناد رسمی باید گواهی پایان کار یا عدم خلاف برای ساختمان‌های ناتمام را مشاهده و در سند قید نمایند.
تبصره 9: ساختمان‌هایی که پروانه آن‌ها قبل از تاریخ تصویب نقشه جامع شهر صادر شده است، از مشمول بودن تبصره یک ماده 100 معاف هستند.

تبصره 10: در موارد رای های کمیسیون ماده 100، هرگاه شهرداری یا مالک یا نماینده وی، طی مدت ده روز ظرف نسبت به آن رای اعتراض کنند، مرجع رسیدگی به آن، کمیسیون ماده 100 دیگری خواهد بود که اعضای آن غیر از افراد قبلی است و در نهایت رأی این کمیسیون قطعی است.

تبصره11: آیین‌نامه ارزش معاملاتی ساختمان پس از تهیه توسط شهرداری و تصویب انجمن شهر در مورد اخذ جریمه ها قابل اجرا بوده و این ارزش معاملاتی سالی یک بار‌ تجدید نظر می گردد.